Cây cúc tần

  
 Cúc tần còn có tên khác là cây lức, từ bi, phật phà (Tày), là loại cây bụi, cao 1-2m. Cành mảnh, có lông sau nhẵn. Lá mọc so le, màu lục xám, mép khía răng, gần như không cuống. Hoa tím nhạt, hình đầu, mọc thành ngù ở ngọn. Quả nhỏ, có cạnh. Toàn cây có lông tơ và mùi thơm. Trên cây thường có dây tơ hồng mọc và sống ký sinh.

Cây mọc hoang và được trồng làm hàng rào ở khắp nơi. Toàn cây (lá, cành, rễ) đều có thể dùng làm thuốc. Lá thường dùng tươi (hái lá non và lá bánh tẻ) thu hái quanh năm, cành và rễ thường dùng khô. Theo nghiên cứu lá chứa 2,9% protein. Toàn cây có acid chlorogenic, tinh dầu.

Theo y học cổ truyền, cúc tần có vị đắng, cay, thơm, tính ấm. Công dụng tán phong hàn, lợi tiểu, tiêu độc, tiêu ứ, tiêu đờm, sát trùng, làm ăn ngon miệng, giúp tiêu hoá. Thường dùng chữa cảm sốt không ra mồ hôi, nhức đầu, thấp khớp, đau lưng, nhức xương, chấn thương,…

Một số đơn thuốc có sử dụng cúc tần:

Chữa cảm sốt không ra mồ hôi, nhức đầu: Lá cúc tần tươi 2 phần, lá sả một phần, lá chanh một phần (mỗi phần khoảng 10g) đem sắc với nước, uống khi còn nóng. Cho thêm nước vào phần bã đun sôi, dùng để xông cho ra mồ hôi, có tác dụng giảm sốt, giải cảm.

Chữa đau mỏi lưng: Lấy lá cúc tần và cành non đem giã nát, thêm ít rượu sao nóng lên, đắp vào nơi đau ở hai bên thận.

Thấp khớp, đau nhức xương: Rễ cúc tần 15-20g, sắc nước uống. Có thể phối hợp với rễ trinh nữ 20g, rễ bưởi bung 20g, đinh lăng 10g, cam thảo dây 10g, sắc uống. Dùng 5-7 ngày.

Chữa đau đầu do suy nghĩ nhiều, tinh thần căng thẳng: Cúc tần 50g, hoa cúc trắng 50g (xé nhỏ), đu đủ vừa chín tới 100g, óc lợn 100g. Cho cúc tần, hoa cúc trắng, đu đủ vào nồi, thêm 1 lít nước đun sôi. Sau đó cho óc lợn vào đun thêm 20 phút cho nhừ là ăn được. Ăn nóng trước bữa cơm, 2 lần/ngày, ăn liền 1 tuần.

Chữa ho do viêm khí quản: 20g cúc tần già rửa sạch, băm nhỏ, 2 nắm gạo, 3g gừng tươi, cắt nhỏ, 50g thịt lợn nạc băm nhuyễn. Tất cả đem nấu cháo chín nhừ. Ăn nóng khi đói, ngày 3 lần, ăn liên tục 3 ngày sẽ đỡ.

Chữa chấn thương bầm tím: Lấy một nắm lá cúc tần rửa sạch, giã nát nhuyễn đắp vào chỗ bầm tím sẽ mau lành. 

Xem chi tiết »

TIÊU HÓA Ở RUỘT NON

Xem chi tiết »

yhoccotruyenvn01

Bài mới

Bấm huyệt trị chứng ngạt tắc mũi

Phòng chống dịch bệnh theo cụ Lê Hữu Trác

CÁC DẤU HIỆU, BIỂU HIỆN NHIỄM SARS-COV-2

Cứu người trong một số tình huống nguy cấp theo cụ Lê Hữu Trác

Sử lý ban đầu tai biến mạch máu não 

Cơn đau tim đến khi chỉ có một mình

Nguyên tắc cơ bản khi dùng thuốc kháng sinh

Phác đồ cấp cứu sốc phản vệ

Bài thuốc chữa cảm mạo phong nhiệt mùa hè

Chữa đau răng, viêm lợi bằng lá cây lược vàng

Trà thảo dược đông xuân hạ

Bài ca tác động cột sống

Một số huyệt vị vùng lưng
Sơ cứu khi bị rắn đ ộc căn
Một số cách giải độc gan
Một số bài thuốc ngâm rượu để xoa bóp
Thiền cho giấc ngủ an lành

Khẩu quyết

Bài ca vấn chẩn

Bài ca thuốc giải biểu
Bài ca thuốc bổ dưỡng

Bài ca thuốc thanh nhiệt

Bài ca mạch lý

Thơ vần cây thuốc Nam
Đạo hãn và tự hãn ( mồ hôi trộm và tự ra mồ hôi )
Phương thuốc TỊCH CỐC của Tuệ Tĩnh 

        CÁC ĐỀ MỤC CHÍNH

TIỂU LUẬN VÀ TRẢI NGHIỆM Thái cực đồ với thiên thắng Luận Y học theo đồ hình Thái cực Bệnh đến từ đâu và đi đâu Chứng chân nhiệt giả hàn và chân hàn giả nhiệt Đỉnh cao của y học và Phật pháp Học thuộc lòng - Một phần quan trọng của việc học nghề y Chân âm và chân dương ( Y tông tâm lĩnh ) Cỏ nhọ nồi cầm máu Dụng cụ bấm huyệt dành cho người đau lưng tự trị bệnh cho mình ( phiên bản tự chế 01 ) Chứng chân nhiệt giả hàn và chân hàn giả nhiệt Đạo hãn và tự hãn Cam ôn trị đại nhiệt Hư thực trong Y hải cầu nguyên Khí huyết trong Y hải cầu nguyên Âm dương trong Y hải cầu nguyên Tam âm Chân âm và chân dương Long hỏa với bát vị thang và lục vị thang Âm trong dương và dương trong âm ở cơ thể người Bàn về chữ THỌ Bàn về chữ KHÍ Gió đông nam vào mùa đông  Bổ và tả khi áp dụng	HỌC THUYẾT PHƯƠNG ĐÔNG Các bước hình thành hệ thống các học thuyết phương đông Học thuyết âm dương Học thuyết ngũ hành  Biểu tượng âm dương Học thuyết tạng tượng Học thuyết thủy hỏa Học thuyết kinh lạc Học thuyết thiên nhân hợp nhất Hư vô sinh vô cực Vô cực sinh thái cực Vô cực sinh lưỡng nghi ( âm dương sơ khai ) Lưỡng nghi sinh âm dương ( âm dương theo thái cực ) Thái cực sinh lưỡng nghi Lưỡng nghi sinh âm dương Âm dương sinh tứ tượng Tứ tượng sinh tiên thiên bát quái Tiên thiên bát quái sinh 64 que Phục Hy Thiên hồng phạm Vũ trụ khởi nguyên - Thái cực Hỏa trong tâm trái đất Hạt neutrion và hỏa trong tâm trái đất Học thuyết thủy hỏa, quy luật của trời đất Cơ thể con người là bầu thái cực Luận bàn về vô cực và thái cực Bài giảng về tạng Tâm ( audio ) Thái cực đồ và thiên suy Thái cực đồ và thiên thắng Đông chí nhất dương sinh, hạ chí nhất âm sinh Ngũ chí Nguyên tắc ứng dụng học thuyết ngũ hành trong YHCT Nguyên tắc ứng dụng học thuyết âm dương trong YHCT Luận âm dương, thái cực đồ trong YHCT Phân chia âm dương với cơ thể người
KIẾN THỨC GIẢNG ĐƯỜNG Bài giảng về tứ chẩn Bài giảng về tạng Tâm Tiết học châm cứu, điện châm Ống mạch ra vào phổi Thành phần và sự chuyển hoá của máu Tiết học thuốc thanh nhiệt Tiết học thuốc giải biểu ! Bài giảng về thuốc hạ sốt, giảm đau, chống viêm - phi steroid Các hướng tác động lên huyết áp Tiêu hóa ở ruột non Ống mạch ra vào thận Ống mạch ra vào gan Sơ đồ hệ thống thần kinh Cơ chế diệt khuẩn của các lympho Kích thước và vị trí tuyến ức Hệ thống mạch bạch huyết Vị trí của lách và tụy ( tạng tỳ ) Phác đồ cấp cứu sốc phản vệ Mô phỏng cơ ngực và cơ vai Xoa bóp bấm huyệt chữa một số bệnh thường gặp Nguyên tắc cơ bản khi sử dụng thuốc kháng sinh Nhận biết thuốc thanh nhiệt Nhận biết thuốc lợi tiểu, trừ hàn, hồi dương cứu nghịch, hành khí hoạt huyết, cầm máu. Nhận biết thuốc giải biểu	LÝ - PHÁP - PHƯƠNG - DƯỢC Nguyên nhân sinh bệnh Phát sinh và biến hóa của bệnh Bệnh đến từ đâu Bát cương Bát pháp Tứ chẩn Vọng văn vấn thiết Dược diển Việt Nam IV Khẩu quyết Bài ca vấn chẩn Bài ca thuốc giải biểu 10 bài thuốc cổ phương Bài ca thuốc bổ dưỡng Bài ca thuốc thanh nhiệt Bài ca mạch lý Bài ca thuốc trừ đàm Bài ca thuốc tiêu hóa, nhuận tràng, chỉ tả Trị liệu pháp của một số đại danh y Quan niệm về thận của Lê Hữu Trác Tiểu sài hồ thang Luyện linh đan bồi bổ chân âm Hư thực với chính khí và tà khí
PHẬT PHÁP VỚI THÂN VÀ TÂM Thiền cho giấc ngủ an lành Luận bàn chữa trị Thân bệnh và Tâm bệnh từ thiền Phật Nội dung thiền Phật chữa Thân bệnh  Quán thân chữa bệnh Nội dung thực hiện thiền Phật chữa Tâm bệnh  Chữa ho bằng phương pháp Thiền Quán Chống mệt mỏi, mất ngủ khi đi tàu xe bằng phương pháp Thiền Quán Thân - Tâm - Ý ( bài thứ nhất ) Thân - Tâm - Ý ( bài thứ hai ) Thiền tứ niệm xứ với giấc ngủ Thanh lọc tâm từ thiền quán ( bài 4 ) Thanh lọc tâm từ thiền quán ( bài 3) Thanh lọc tâm từ thiền quán (bài 2 ) Thanh lọc tâm từ thiền quán ( bài 1 ) Tưởng tượng quá mức Đỉnh cao của y học và Phật pháp Trải nghiệm thiền quán với giấc ngủ và sức khoẻ Đạo Phật và thuật phong thủy Tâm vô thức Vô minh và nghiệp lực Ổ cứng máy tính và thuyết khai mở tâm linh Quả bóng bơm căng và nguyên lý chữa bệnh của thiền quán Bài tập thiền cải thiện tăng cường thị giác	KINH TRỊ - DANH Y Tuệ tĩnh toàn tập Hải Thượng Lãn Ông y tông tâm lĩnh phần 1 và 2 Hải Thượng Lãn Ông y tông tâm lĩnh phần 3 và 4 Chứng chân nhiệt giả hàn và chân hàn giả nhiệt Thương hàn luận - Trương Trọng Cảnh Tần Hồ mạch học - Lý Thời Trần Định Ninh tôi học mạch- Lê Đức Thiếp Lời khuyên của Hải Thượng Lãn Ông ngày tết Bệnh cơ ( Hoàng đế nội kinh ) Sách cổ về mạch học Đông bệnh hạ trị  Đau và mối liên quan đến tạng  Định hướng phương pháp chữa bệnh
GIẢI TRÍ VÀ SƯU TẦM Thái cực sinh lưỡng nghi, lưỡng nghi sinh . Chuyên mê phong thủy của Viên Thế Thiệu Vi khuẩn một phần tất yếu của ...nhân loại Niềm đam mê cho sự nghiệp cao cả ! Làng thuốc quý Đại Yên Hà Nội Mừng tân y sỹ YHCT ( lương y )	TRUYỀN TRỊ Tự xoa bóp bấm huyệt chữa bệnh đau đầu Một số bài thuốc ngâm rượu để xoa bóp Một số trang web về YHCT Tra cứu đông dược Phác đồ cấp cứu sốc phản vệ Quy trình kỹ thuật YHCT số 01  Quy trình kỹ thuật YHCT số 02 Hạt đậu rồng chữa đau dạ dày Quy trình khám bệnh của YHCT
CÂY THUỐC QUÝ  Dược diển Việt Nam IV Đỗ trọng và ngưu tất Bồ công anh  Kim Ngân Hoa Cây sả Náng hoa trắng Giảo cổ lam Cà gai leo Cây quýt gai Cây thanh táo Bạch hoa xà thiệt thảo Dong riềng đỏ Cam thảo đất Tỏi và chanh Dừa cạn Cỏ xước Sài đất Bông mã đề ( xa tiền thảo ) Rau diếp cá ( ngư tinh thảo ) Cỏ mần trầu ( thanh tâm thảo ) Cỏ sữa  Cở nhọ nồi ( hạn liên thảo ) Gừng Cây dành dành Cây phèn đen Huyết dụ Cây trúc Phong lan Cây dâu Hạt đậu rồng chữa đau dạ dày Cây cúc tần  Diệp hạ châu đắng ( chó đẻ răng cưa )	CHÂM CỨU - XOA BÓP BẤM HUYỆT Bát huyệt hội Lục tổng huyệt Bát giao hội huyệt Nguyên huyệt Mộ huyệt và du huyệt Bát pháp áp dụng cho huyệt vị Bổ và tả khi dùng máy điện châm Tiết học châm cứu và máy điện châm Bài ca tác động cột sống Một số huyệt vị vùng lưng Một số huyệt vị vùng đầu mặt cổ Một số bài thuốc ngâm rượu để xoa bóp Bấm huyệt trị chứng ngạt tắc mũi Bấm huyệt chữa chứng bệnh hay gặp Tên chữ Hán một số huyệt vị cơ bản Bài ca tên mạch chữ Hán Vựng châm Xoa bóp bấm huyệt một số bệnh thường gặp Tề thích, dương thích, bàng thích và bán thích Trị ho lạnh bằng huyệt dũng tuyền

          BỆNH HỌC Y HỌC CỔ TRUYỀN

Xem chi tiết »

ỐNG, MẠCH RA VÀO THẬN

Xem chi tiết »

ỐNG, MẠCH RA VÀO GAN

Xem chi tiết »

Ngũ tà luận

CHÍNH TÀ LÀ CHÍNH  BẢN THÂN TẠNG MẮC BỆNH

THỰC TÀ LÀ TẠNG NÓ TƯƠNG SINH MẮC BỆNH

HƯ TÀ LÀ TẠNG TƯƠNG SINH VỚI NÓ MẮC BỆNH

VI TÀ LÀ TẠNG TƯƠNG KHẮC NÓ MẮC BỆNH

TẶC TÀ LÀ TẠNG NÓ TƯƠNG KHẮC MẮC BỆNH

Ví dụ:

TỰ TÂM MẮC BỆNH LÀ CHÍNH TÀ

TÂM LÂY SANG TỲ LÀ THỰC TÀ

CAN BỆNH LÂY SANG LÀ HƯ TÀ

THẬN BỆNH LÂY SANG LÀ VI TÀ

PHẾ BỆNH LÂY SANG LÀ TẶC TÀ

(Trích những ứng dụng thuyết ngũ hành vào y học cổ truyền)

Xem chi tiết »

Thắng suy, hàn nhiệt

Thiên thắng là dương thắng và âm thắng
Thiên suy chỉ xét mỗi dương suy
Dương thắng tắc âm bệnh
Âm thắng tắc dương bệnh
Dương thịnh sinh ngoại nhiệt
Âm thịnh sinh nội hàn
Dưong hư sinh ngoại hàn
Âm hư sinh nội nhiệt

Xem chi tiết »

CON ĐƯỜNG XA TẮP

   Trình tự trình bày lý luận về y học cổ truyền thường được truyền đạt theo hướng phân tích như sau:
Nguyên nhân gây bệnh  >>  vị trị, khu vực nhiễm bệnh >>> tác động qua lại giữa các đối tượng bị nhiễm bệnh ( bì mao, cơ, gân, xương, dây thần kinh, lục kinh, vệ dinh khí huyết, lục phủ, ngũ tạng ) >>>> các triệu chứng xuất hiện, biểu hiện trên bệnh nhân.
   Trên thực tế hành nghề cứu chữa bệnh cho người thì những người trong nghề lại phải bắt đầu dò tìm từ những triệu chứng để luận ra nguyên nhân gây bệnh rồi mới lập được phương thuốc chữa trị cho người bệnh, coi như bằng cách ngược lại hoàn toàn so với tư duy dẫn giải của lý thuyết. Tất nhiên là họ đã được trang bị những kiến thức theo lối tư duy phân tích lý thuyết và phải là người lĩnh hội được những điều căn bản lẽ huyền bí mà bao tiền nhân truyền lại !
   Vậy là, cái sở học và cái sở làm như hai người đi ngược chiều nhau trên cùng một con đường. Cái ta sờ thấy, nhìn thấy, nghe thấy ... như phần ngọn đầy ẩn dấu và biểu hiện. Cùng một hiện tượng mà có thể biết bao nguyên nhân dẫn đến, rồi từ một nguyên nhân có thể nảy sinh bao sự biến hoá dẫn đến vô vàn những hiện tượng biểu hiện ra ngoài ... con tạo như che mờ, phủ giấu sự thật để dẫn dắt ta đi đến những con đường vô đích ... ???
   Hàng " triệu chứng " bệnh xuất hiện từ hàng trăm, hàng ngàn loại bệnh khác nhau. Hàng trăm, hàng ngàn căn bệnh biểu hiện ra, hay nơi xuất phát ra là từ bao nhiêu vị trí, bộ phận trong cơ thể người bệnh ... Và vô vàn những nguyên nhân dẫn đến sự việc này ...
   Cứ luận vậy thì sở học và sở làm thật cách xa nhau như trời và đất sao ? Rất may rằng, các tiền nhân của chúng ta có rất nhiều danh y có niềm đam mê vô tân, sự kiên trì bền bỉ, niềm tâm huyết vì nhân thế vì con người thật bao la,  họ đã dày công nghiên cứu, thực nghiệm và ghi chép lưu lại cho hậu thế một cách rất chi tiết, tỉ mỉ. Có những trải nghiệm, kinh nghiệm mang tính bản năng sinh tồn không chỉ là của con người cũng được các bậc tiền nhân chúng ta nắm bắt và lưu truyền lại như việc những tộc người cổ xưa đã dày công theo dõi việc tìm kiếm đồ ăn của nhiều loài vật hoang dã ( đặc biệt là loài khỉ, vượn ) để vận dụng cho việc chữa bệnh, nuôi duỡng ở con người.
   Cái lý thuyết thâm sâu huyền bí theo phương dẫn dắt, lưu truyền và bổ khuyết cùng thời gian được chứng nghiệm bằng một nền tảng thực nghiệm đồ sộ trải dài hơn bất cứ lĩnh vực khoa học nào, ngành y học cổ truyền phương Đông đã tồn tại và không ngừng phát triển theo cuộc sống của loài người !

Xem chi tiết »

TRANG WEB THAM KHẢO VỀ Y HỌC CỔ TRUYỀN

Trang Chính  Dược Vị   Toa Thuốc   Diễn Đàn   Đăng Nhập

Tìm Dược Vị

Xem chi tiết »

BÀI GIẢNG VỀ TỨ CHẨN

Bài giảng về TỨ CHẨN gồm 4 tiết 
Giảng viên: THS Đào Minh Châu / Đại học Y Hà Nội

Xem chi tiết »

TỪ TỨ TƯỢNG SINH ....64 QUẺ PHỤC HY

TỨ TƯỢNG SINH TIÊN THIÊN BÁT QUÁI
Sau khi có được tứ tượng thì tiếp tục động tác thêm vạch dương và vạch âm trên mỗi tượng, cuối cùng Vua Phục Hy đã có được 8 quẻ gọi là BÁT QUÁI. Lúc này CÀN ( trời )được vua Phục Hy đặt ở ngôi vị cao nhất, tiếp theo là đoài, ly, chấn, khôn, cấn, khảm và tốn là thứ tự của bát quái. Đồng thời các phương theo thứ tự là càn thuộc phương nam, khôn - bắc, khảm tây, đoài - đông nam, tốn - tây nam, cấn tây bắc, chấn - đông bắc. Và đồ hình này đời sau gọi là TIÊN THIÊN BÁT QUÁI.

TIÊN THIÊN BÁT QUÁI SINH 64 QUẺ PHỤC HY

Tiếp theo là việc chồng 8 quẻ bát quái lên nhau và Phục Hy được đồ hình 64 hình khác nhau. Có thể xếp theo hình vuông hoặc hình tròn và được gọi là 64 QUẺ CỦA PHỤC HY. 

Nếu xếp theo hình tròn thì tương đương với 64 phương vị khác nhau.

64 quẻ của Phục Hy bắt đầu từ quẻ khôn, ngược chiều kim đồng hồ đến quẻ Quải rồi quẻ Phục...

Nếu xếp theo hình vuông thì thứ tự quẻ khôn ở đông nam, quẻ càn kết thúc ở tây bắc.

Xem chi tiết »

LƯƠNG NGHI SINH TỨ TƯỢNG

        Theo các sách nho cổ, thì vào khoảng 4000 năm trước công nguyên, vua Phục Hy thấy ở sông Hoàng Hà có con Long mã hiện lên, trên lưng Long mã có 9 vân, vua Phục Hy căn cứ vào đó vạch ra một vạch liền " __" gọi là dương, một vạch đứt " - - " gọi là âm.

   Hai loại vạch này gọi là Lưỡng nghi ( khái niệm âm dương ở đây mang tính sơ khai và là khởi đầu cho việc tiến tới học thuyết âm dương sau này, học thuyết âm dương được mô phỏng bằng THÁI CỰC ĐỒ )

   Trên mỗi nghi lần lượt vạch thêm một vạch dương và âm thì được 4 tượng ( Tứ tượng )

      Thái dương và Thái âm tương ứng với Dương cực và Âm cực trong biểu tượng âm dương

      Thiếu dương và Thiếu âm mô phỏng cô động sự biến hóa chèn lấn của âm khiến dương thu hẹp, hoặc sự chèn lấn của dương khiến âm thi hẹp, cũng đồng thời có phần âm ơ trong dương và phần dương ở trong âm. Nhưng vơi cách biểu đạt bằng các vạch như trên thì sự uyển chuyển huyền diệu của âm dương sẽ khó mà luận hết được. Sau này, khi sự cảm nhận và tư duy biểu đạt hình tượng của con người phát triển ở mức độ cao hơn đa lập ra Thái cực đồ và lập ra học thuyết âm dương. 

       Biểu tượng âm dương hoàn tất ( thái cực đồ ) được biểu đạt ở tứ tượng là chưa có hai điểm đen trắng trong hai mảng trắng đen của thái cực đồ.

      Từ thể mô phỏng đơn giản này lại biến hóa theo quá trình phát triển tư duy của con người. Một hành trình tiếp nối những mô phỏng bằng đồ hình,  dẫn dắt nó theo những ước đoán, chiêm nghiệm của loài người và điều đó quay lại giúp con người ngày một hoàn thiện hơn, hiểu biết hơn những gì đã, đang và sắp xảy ra.

............................................................................ 
Mời xem TỨ TƯỢNG SINH TIÊN THIÊN BÁT QUÁI, HẬU THIÊN BÁT QUÁI
TIÊN THIÊN BÁT QUÁI SINH 64 QUẺ PHỤC HY 

Xem chi tiết »

Âm dương tạng phủ

ÂM THẮNG TẮC DƯƠNG SUY

DƯƠNG THẮNG TẮC ÂM BỆNH

ÂM HƯ SINH NỘI NHIỆT

DƯƠNG HƯ SINH NGOẠI HÀN

ÂM THỊNH SINH HÀN
DƯƠNG THỊNH SINH NHIỆT

ÂM THỊNH CÁCH DƯƠNG
DƯƠNG THỊNH CÁCH ÂM

TẠNG LÀ ÂM LÀ LÝ

PHỦ LÀ DƯƠNG LÀ BIỂU

THẬN THỦY GIAO TÂM HỎA

TỲ THỔ KHẮC THẬN THỦY

TƯƠNG VŨ LÀ KHẮC KHÔNG ĐƯỢC 

TƯƠNG THỪA LÀ KHẮC QUÁ ĐƯỢC !!!!

Xem chi tiết »

LƯỠNG NGHI SINH ÂM DƯƠNG ( Thái cực đồ )

        ....( Tiếp theo bài: Vô cực sinh Lưỡng nghi ) ...Thế giới vật chất luôn vận động, biến đổi cũng như tư duy của loài người luôn phát triển, đổi mới…

        Thế giới vật chất, sự vật, hiện tượng không dừng lại ở ngưỡng phân chia đơn giản thành hai phần khác biệt ở ý niệm lưỡng nghi ( khái niệm âm dương sơ khai ban đầu ), nó bắt đầu đan xen, giao hòa và phối nhập rồi chia tách, biến hóa không ngừng … Từ những hạt vật chất đơn giản ban đầu hay những mầm sống đơn giản nhất chúng bắt đầu tác động, tiến hóa, chuyển hóa, dần dần tạo lên một thế giới vật chất đa dạng muôn màu: chất lỏng đan xen chất rắn, chất khí hòa lẫn vào chất lỏng, khi thì bay lên, lúc thì lắng xuống, lúc thì tối tăm khi lại sáng lòa, lúc thì nóng chảy lúc lại lạnh đóng băng dày… 

( mô phỏng lưỡng nghi đã biến hoá ) 

Sự biến chuyển ngày càng vi tế hơn, sáng chuyển sang tối, nóng chuyển sang lạnh, rắn hòa nhập với lỏng, khí hòa dần vào chất lỏng, chất này có trong lòng chất kia …

        Tư duy con người cũng tiến hóa, chuyển biến. Nhận thức và tư duy truyền lại qua các thế hệ và phát triển một cách nhanh chóng. Từ việc phân định thế giới quanh mình ra hai thái cực trong lưỡng nghi  thì con người bắt đầu quan sát tỉ mỉ hơn, quan sát sâu hơn và thậm chí là tác động vào vật quan sát để tìm hiểu, nắm bắt bản chất sự vật, hiện tượng. Họ đã nhận thấy thế giới vật chất không chỉ chia ra làm hai phần ( lưỡng nghi ) mà còn có những nấc trung gian ví như con người sinh ra thì có thời gian sinh sống rồi chết đi, trong một ngày đêm thì ánh sáng và bong tối được luân chuyển một cách dần dần, trong chất rắn cũng thấy có chất lỏng, hết mưa rồi lại nắng, chất này tan dần, biến mất thì chất khác lại dần hình thành và phát triển. Những thăng trầm, chuyển biến của xã hội loại người, những manh mún sơ khai dần đến hưng thịnh, rực rỡ  sau đó thì sụp đổ lụi tàn rồi lại nhen nhóm gây dựng … cứ như vậy con người tồn tại và phát triển, tiến hóa.  

    Qua quá trình quan sát, khám phá một cách sâu hơn, tư duy con người đã nhận thấy sự lồng chéo, đan xen của sự vật, hiện tượng, các quy luật bất biến của sự vật hiện tượng như việc có sinh và có tử, có phát triển sẽ có lụi tàn và đặc biệt họ đã nghiệm thấy những sự phát triển quá mức của sự vật, hiện tượng sẽ dẫn đến sự thay đổi …Và một học thuyết đã ra đời đó là thuyết ÂM DƯƠNG ( mô phỏng cho học thuyết âm dương là thái cực đồ ) .  

Trong đó, những khái niệm nguyên thủy mang tính bất biến của học thuyết thật cô đọng, thâm sâu và huyền diệu mà muôn đời sau loài người vẫn mải mê nghiên cứu nó, ứng dụng nó cho cuộc sống của mình trên rất nhiều lĩnh vực.

( Thái cực đồ ) 

Các quy luật cơ bản trong học thuyết ÂM DƯƠNG

1/ Âm Dương đối lập:

Âm dương là hai mặt đối lập nhưng trong một thể thống nhất của sự tồn tại của mọi sự vật hiện tượng.

Có ngày mới đến đêm, có sinh ra là có mất đi, có trên thì có dưới .....

2/ Âm Dương hỗ căn:

Âm Dương là hai phạm trù ẩn chứa trong mọi sự vật hiện tượng, nó nương tựa nhau giúp cho sự vận động không ngừng và tồn tại của các sự vật hiện tượng, khi Âm suy giảm thì Dương tăng, ngược lại khi Dương suy giảm thì Âm tăng. Trong âm có dương, trong dương có âm. Hai hình thể biểu trưng đan quyện tạo lên một hình tròn dầy biến hoá của Vũ trụ.

3/ Âm Dương tiêu trưởng:

Cái này dần được sinh ra và lớn lên thì cái kia dần thoái trào và thu hẹp lại rồi mất đi.

Hãy hình dung ở vị trí cao nhất ( trên nhất ) là Dương phát triển viên mãn ( Dương cực ) tương tự với vị trí thấp nhất ứng với thái cực Âm cực đại, ở điểm này bắt đầu có sự hình thành của cực đối lập. Có câu : Dương cực sinh Âm - Âm cực sinh Dương

4/ Âm Dương Bình hành:

Tất cả mọi sự vật, hiện tượng đều ẩn chứa hai mặt của Âm và Dương. Sự vận hoá đắp đổi không ngừng tạo lên vạn vật nơi Vũ trụ. Quá trình biến hoá trong mọi sự vật luôn tiến về thế cân bằng Âm Dương. Như hình tròn vô hướng luôn vận động không ngừng, nhưng Nội trong nó là hai Thái cực Âm Dương luôn cân bằng: có tiêu thì có trưởng, có Dương cực sinh Âm thì cũng có Âm cực sinh Dương, có trên thì cũng có dưới, có trái thời có phải ...

....................................................................................

Mời xem LƯỠNG NGHI SINH TỨ TƯỢNG

Xem chi tiết »