Hư tỳ vị bổ thận tâm

Tỳ thổ hư thì bổ thận hỏa

Nguyên dương là Tâm quân hỏa của hậu thiên thuộc kinh thủ thiếu âm sinh Túc dương minh vị thổ là con

Tướng hỏa của tạng thận thuộc kinh túc thiếu âm sinh túc thái âm tỳ 

 ( Trích câu thứ 33, thiên tạng phủ trong chương y hải cầu nguyên, sách Hải Thượng y tông tâm lĩnh )
 

Xem chi tiết »

Khẩu quyết cho hàn nhiệt

NHIỆT THƯƠNG KHÍ TẮC CỐT TIÊU CÂN HOÃN

HÀN THƯƠNG HÌNH TẮC CÂN LUYẾN CỐT THỐNG

                                   Dịch nghĩa:

Nhiệt tổn thương khí khiến xương tiêu mòn, gân lỏng lẻo

Hàn tổn thương hình khiến gân co rút xương đau đớn 

Xem chi tiết »

Bàn về pháp " Hư thì bổ mẹ, thực thì tả con "

DN:Các bác cho hỏi nguyên tắc chữa bệnh " hư thì bổ mẹ thực thì tả con". Tại sao phải theo nguyên tắc này ạ. Sao ko tả và bổ trực tiếp luôn

 YHCTXL: Lên google cho nó cặn kẽ

DN: Ko có bác ah. E tìm rồi

YHCTXL: Nói một cách dễ hiểu
Hư có nghĩa là thếu hụt cần phải bổ sung
Thực có nghĩa là thừa cần phải bỏ bớt (tả)

 TMH: Con mà hư nếu bổ chắc khó vực dậy ( do nó đang hư ) vậy dùng cách bổ mẹ để dẫn sự nuôi dưỡng từ mẹ sang con sẽ đạt kết quả tốt hơn. Thực thì tả con tức là lúc đó mẹ thực, khi mẹ thực thì cái sinh dưỡng sẽ mạnh mẽ khiến con sẽ cũng bị thái quá theo, pháp chữa ở đây ko đánh ( tả ) vào mẹ mà lại tả con là để tránh can thiệp không đáng vào mẹ, đồng thời giảm bớt sự thái quá ở con mà tự mẹ sẽ bớt cái thực đi.

DN: Bác lý giải bổ mẹ thấy dễ hiểu. tả con thì cháu thấy rất có lý nhưng ko hiểu sao cháu thấy vấn đề tả con như vậy thì vẫn gượng ép

TMH: Đấy là pháp tránh tả vào tạng phủ đang có vấn đề mà, tả con của nó để tự kéo rút cái vấn đề của mẹ nó. Ví dụ tạng can hỏa vượng nó sẽ thúc đẩy Tâm sinh hỏa thì pháp chữa là tả cái hỏa ở tạng Tâm, pháp này sẽ kéo theo hỏa của tạng can sẽ được rút bớt. Đại khái luận nôm na là vậy, mời các lương y chỉ giáo !

DN: trong bổ mẹ có bao giờ xuất hiện trường hợp con thì hết hư nhưng mẹ lại do bổ mà thành thực không bác

 DN:cháu chợt có ý nghĩ thế này: Phải chăng cơ thể con người vốn là âm dương ngũ hành cân bằng. Khi có bệnh tức là mất cân bằng, cơ thể vốn dĩ có khả năng tự điều chỉnh để cân bằng lại. Vai trò của người thầy thuốc là thúc đẩy, hỗ trợ sự điều chỉnh đó. Vìvậy nguyên tắc "hư thì bổ mẹ thực thì tả con" cũng như " lấy âm dẫn dương, lấy dương dẫn âm".. đều không can thiệp trực tiếp vào nơi bị bệnh vì nó vốn dĩ yếu rồi, ta sẽ can thiệp vào nơi khác để dẫn dắt giúp đỡ cơ thể tự hồi phục lại.

TMH: Đó là cái khoa học mà rất nhân văn của y lý đông y

TMH: Còn bổ quá khiến mẹ lại thành thực thì có lé cái này lại liên quan đến nhiều vấn đề vì cái gì thái quá đều ko tốt, vậy nên cần phải theo dõi bn để điều chỉnh phương thang cho phù hợp với tiến triển bệnh tật. Mình cũng nghĩ nôm na mà viết vậy thôi.

Xem chi tiết »

Bài ca tên mạch

BÀI CA TÊN MẠCH

Phù khâu hoạt thực huyền khẩn hồng ( thất biểu )

Trầm trì vi hoãn nhu nhược sáp ... phục ( bát lý )

Tế sác kết tán đợi động hư ... cách xúc ( cửu đạo )

Trường đoản đại ...                                ( tam mạch ) 

Xem chi tiết »

Bài ca thuốc trừ đàm

ĐÔNG DƯỢC CA

Bài ca thuốc trừ đàm

Lời thơ:

Thanh thiên thường ngưu côn trúc trúc

Ôn bán bạch hạnh tạo cát la

Diễn giải:

Thanh phế trừ đàm: thiên trúc hoàng, thường sơn, ngưu hoàng, côn bố, trúc lịch, trúc nhự

Ôn phế trừ đàm: bán hạ chế, bạch quả, hạnh nhân, tạo giác, cát cánh, la bạc tử 

( Viết bởi Trần Minh Hộ năm Ất Mùi tại thành phố Hà Nội, quận Hoàng Mai, thôn Kim Văn ) 

Xem chi tiết »

Bài ca thuốc tiêu hóa, nhuận tràng và chỉ tả

ĐÔNG DƯỢC CA

Thuốc tiêu hóa

Thuốc nhuận tràng

Thuốc chỉ tả

Lời thơ:

Tiêu hóa sơn thần kê mạch cốc

Nhuận tràng ma nhân mật minh thanh

Chỉ tả ô mai lựu phiên nương

Diễn giải:

Tiêu hóa: Sơn tra, thần khúc, kê nội kim, mạch nha, cốc nha

Nhuận tràng: ma nhân, mật ong, thảo quyết minh ( muồng trâu ), thanh phong đằng ( mơ tam thể )

Chỉ tả: ô mai, thạch lựu bì, phiên thạch lựu ( búp ổi ), đào kim nương ( nụ cây sim )

Xem chi tiết »

Bài ca thuốc bổ dưỡng chữ Hán

THUỐC BỔ DƯỠNG

Thuốc bổ âm

Thuốc bổ dương

Thuốc bổ khí

Thuốc bổ huyết

Lời thơ:

Sa sâm thiên thạch bạch mạch câu

Thỏ cẩu đỗ đoạn ba giới ích

Sâm truật kỳ thảo táo hoài sơn

Thục thược kê quy ô tang thầm

Diễn giải:

Sa sâm, thiên môn đông, thạch hộc, bạch thược, mạch môn, câu kỷ tử.

Thỏ ty tử, cẩu tích, đỗ trọng, tục đoạn, ba kích, cáp giới, ích chí nhân.

Đảng sâm, bạch truật, hoang kỳ, cam thảo, đại táo, hoài sơn.

Thục địa, bạch thược, kê huyết đằng, đương quy, hà thủ ô, tang thầm.

Xem chi tiết »

Bài ca thuốc giải biểu

THUỐC GIẢI BIỂU

Phát tán phong nhiệt

Phát tán phong hàn

Phát tán phong thấp

LỜI THƠ

Nhiệt hà hoa tử tang nhĩ căn

Hàn ma sinh quế kinh bạch tía

Thấp phòng khương độc khoan thiên uy

Tang tang thổ mộc thương thương nữ

Lá lốt hy thiêm ngũ gia bì

DIỄN GIẢI

***Phát tán phong nhiệt: 

Bac hà, cúc hoa, mạn kinh tử, tang diệp, nhĩ hương thảo ( cây cối xay ), cát căn, thêm thăng ma, sài hồ

***Phát tán phong hàn:

Ma hoàng, sinh khương, quế chi, kinh giới, bạch chỉ, tía tô, thêm tế tân ( nay ít dùng vì có độc nhẹ )

***Phát tán phong thấp:

Phòng phong, khương hoạt, độc hoạt, khoan cân đằng ( dây đau xương ), thiên niên kiện, uy linh tiên

Tang chi, tang ký sinh, thổ phục linh, mộc qua, thương truật, thương nhĩ tử ( quả ké ), chinh nữ thảo ( cây xấu hổ )

Lá lốt, hy thiêm, ngũ gia bì.

Xem chi tiết »

Tam âm

1/ Tên gọi chung của ba kinh âm ở chân:

Thái âm Tỳ

Thiếu âm Thận

Quyết âm Can

2/ Tên gọi riêng của kinh thái âm trong quá trình truyền bệnh thương hàn

Thái âm nông nhất gọi là tam âm

Thiếu âm sâu hơn gọi là nhị âm

Quyết âm sâu nhất gọi là nhất âm 

Xem chi tiết »

Cơ chế về sự phát sinh, phát triển và biến hóa của bệnh tật theo HOÀNG ĐẾ NỘI KINH

19 điều về bệnh cơ ( cơ chế sinh và biến hóa của bệnh ) trong sách “ Tố Vấn thiên Chí chân yếu đại luận “. Trong đó có 13 điều về lục dâm tác động vào cơ thể, 6 điều do ngũ tạng rối loạn.

1/ CHƯ PHONG TÁC HUYỀN, GIAI THUỘC VU CAN

Các bệnh do nội phong gây nên đầu váng mắt hoa, chân tay máy giật, đều là bệnh của can.

2/ CHƯ HÀN THU DẪN, GIAI THUỘC VU THẬN

Các bệnh do âm hàn thịnh ở lý gây nên cân mạch co cấp, khớp co duỗi khó khăn, chân tay lạnh ... đều là bệnh biến của thận.

3/ CHƯ KHÍ PHẪN UẤT, GIAI THUỘC VU PHẾ

Các bệnh khí cơ ở thượng tiêu không lợi gây nên thở gấp, trong ngực ách tắc, đều là bệnh biến của phế.

4/ CHƯ THẤP THŨNG MÃN, GIAI THUỘC VU TỲ

Các bệnh về thủy thấp ngưng đọng gây nên các chứng phù thũng, trướng mãn, đều là bệnh biến của tỳ.

5/ CHƯ THỐNG DƯỠNG SANG, GIAI THUỘC VU TÂM

Các mụn loét ở da gây nên các chứng sốt, đau, ngứa, đều do tâm hỏa thịnh, huyết nhiệt gây nên.

6/ CHƯ NHIỆT MẬU KHIẾT, GIAI THUỘC VU HỎA

Các bệnh nhiệt có chứng thần chí hôn mê, co giật đều là hỏa chứng.

7/ CHƯ QUYẾT CỐ TIẾT, GIAI THUỘC VU HẠ

Các chứng hậu quyết nghịch, táo bón, tiết tả ( ỉa chảy ), đều là bệnh biến của hạ tiêu.

8/ CHƯ NUY SUYỄN ẨU, GIAI THUỘC VU THƯỢNG

Các chứng bệnh phế nuy, khí suyễn, nôn mửa ... đều là bệnh do thượng tiêu ( tạng phế ) gây nên.

9/ CHƯ CẤM, CỔ, PHIÊU NHƯ SUY THẦN THỦ, GIAI THUỘC VU HỎA

Các chứng cấm khẩu, rét run, răng va lập cập, thần chí bất thường ở bệnh nhiệt, đều là hỏa chứng.

10/ CHƯ KÍNH HẠNH CƯỜNG, GIAI THUỘC VU THẤP

Các chứng người cứng, cổ gáy cứng quay trở khó khăn, đều là thấp chứng ( do thấp trọc làm tổn thương kinh mạch gây nên ).

11/ CHƯ NGHỊCH XUNG THƯỢNG, GIAI THUỘC VU HỎA

Các chứng khí nghịch thượng xung như nấc có tiếng rõ, to, nôn vọt ra ... đều là hỏa chứng.

12/ CHƯ PHÚC TRƯỚNG ĐẠI, GIAI THUỘC VU HỎA

Bụng căng cứng, đau ( táo bón, đái ít, miệng đắng, phiền nhiệt ), đều là nhiệt chứng.

13/ CHƯ THAO CUỒNG VIỆT, GIAI THUỘC VU HỎA

Các chứng thao cuồng, múa may lung tung, đều là hỏa chứng.

14/ CHƯ BAO CƯỜNG TRỰC, GIAI THUỘC VU PHONG

Các chứng đột nhiên căng cứng co giật đều là phong chứng.

15/ CHƯ BỆNH HỮU THANH, CỔ CHÍ NHƯ CỔ, GIAI THUỘC VU NHIỆT

Các chứng bụng căng chướng, bụng sôi, gõ bụng kêu như gõ trống, đều là nhiệt chứng.

16/ CHƯ BỆNH PHÙ THŨNG, ĐÔNG TOAN KINH HÃI, GIAI THUỘC VU HỎA

Hai bàn chân sưng nề và đau nhức, tâm thần không yên, hay kinh hãi, đều thuộc hỏa chứng.

17/ CHƯ CHUYỂN PHẢN LỆ, THỦY DỊCH HỖN TRỌC, GIAI THUỘC VU NHIỆT

Các chứng chuột rút, uốn ván, chân tay cứng đờ có nước tiểu vẫn đục, đều thuộc nhiệt chứng.

18/ CHƯ BỆNH THỦY DỊCH, ĐĂNG TRIỆT THANH LÃNG, GIAI THUỘC VU HÀN

Thể dịch tiết ra ngoài nếu trong, loãng, lạnh đều là hàn chứng.

19/ CHƯ ẨU THỔ TOAN, BẠO CHÚ HẠ BÁCH, GIAI THUỘC VU NHIỆT

Các chất nôn ra có vị chua, ỉa chảy phọt ra và có lý cấp hậu ( mót rặn ), dều là nhiệt chứng.

Xem chi tiết »

Ngũ chí !

Năm tình chí của con người:

 Nộ ( giận dữ ) là chí của Can 

Hỉ ( vui mừng ) là chí của Tâm 

Tư ( suy nghĩ ) là chí của Tỳ 

Ưu ( buồn rầu ) là chí của Phế 

Khủng ( khiếp sợ ) là chí Thận

Vậy nên:

 Nộ làm thương Can 

Hỉ làm thương Tâm 

Tư làm thương Tỳ 

Ưu làm thương Phế 

Khủng làm thươngThận

Xem chi tiết »

Bài ca vấn chẩn

Nhất vấn hàn, nhiệt. Nhị vấn hãn

Tam vấn ẩm thực. Tứ vấn tiện

Ngũ vấn thủ, thân. Lục nhãn, lung

Thất vấn miên, mộng. Bát vấn dục

Cưu vấn cựu bệnh. Thập vấn nhân

Phụ nhân vấn gia kinh, đới, sản

Tiểu nhi dưỡng, phòng, thiên sinh bệnh           

Lão vấn tình chí, mạn tính bệnh
....

( Kim Văn Thôn, Đại Kim phường, Hà Nội thành, Việt Nam quốc, năm ất mùi, Trần Minh Hộ )

Office: S201.3030 Vinhomes Smart City, Tây Mỗ, Nam Từ Liêm, Hà Nội

Phone: 0772223860

fb: https://www.facebook.com/ho.tranminh.3

email: kientrucsuho@gmail.com

website: https://archhome.vn  

Xem chi tiết »

Khí huyết hành ứ trệ

Khí hành thì huyết hành

Khí trệ thì huyết ứ

Huyết hành phong tất diệt

Xem chi tiết »

Ngũ tà luận

CHÍNH TÀ LÀ CHÍNH  BẢN THÂN TẠNG MẮC BỆNH

THỰC TÀ LÀ TẠNG NÓ TƯƠNG SINH MẮC BỆNH

HƯ TÀ LÀ TẠNG TƯƠNG SINH VỚI NÓ MẮC BỆNH

VI TÀ LÀ TẠNG TƯƠNG KHẮC NÓ MẮC BỆNH

TẶC TÀ LÀ TẠNG NÓ TƯƠNG KHẮC MẮC BỆNH

Ví dụ:

TỰ TÂM MẮC BỆNH LÀ CHÍNH TÀ

TÂM LÂY SANG TỲ LÀ THỰC TÀ

CAN BỆNH LÂY SANG LÀ HƯ TÀ

THẬN BỆNH LÂY SANG LÀ VI TÀ

PHẾ BỆNH LÂY SANG LÀ TẶC TÀ

(Trích những ứng dụng thuyết ngũ hành vào y học cổ truyền)

Xem chi tiết »

Thắng suy, hàn nhiệt

Thiên thắng là dương thắng và âm thắng
Thiên suy chỉ xét mỗi dương suy
Dương thắng tắc âm bệnh
Âm thắng tắc dương bệnh
Dương thịnh sinh ngoại nhiệt
Âm thịnh sinh nội hàn
Dưong hư sinh ngoại hàn
Âm hư sinh nội nhiệt

Xem chi tiết »

Âm dương tạng phủ

ÂM THẮNG TẮC DƯƠNG SUY

DƯƠNG THẮNG TẮC ÂM BỆNH

ÂM HƯ SINH NỘI NHIỆT

DƯƠNG HƯ SINH NGOẠI HÀN

ÂM THỊNH SINH HÀN
DƯƠNG THỊNH SINH NHIỆT

ÂM THỊNH CÁCH DƯƠNG
DƯƠNG THỊNH CÁCH ÂM

TẠNG LÀ ÂM LÀ LÝ

PHỦ LÀ DƯƠNG LÀ BIỂU

THẬN THỦY GIAO TÂM HỎA

TỲ THỔ KHẮC THẬN THỦY

TƯƠNG VŨ LÀ KHẮC KHÔNG ĐƯỢC 

TƯƠNG THỪA LÀ KHẮC QUÁ ĐƯỢC !!!!

Xem chi tiết »